Biografia
-
Urodzony
6 października 1882
-
Urodzony w
Cherkas'ka Oblast', Ukraina
-
Zmarł
28 marca 1937 (wiek 54)
Karol Maciej Szymanowski h. Korwin / Ślepowron, (ur. 3 października 1882 we wsi Tymoszówka na Ukrainie, zm. 29 marca 1937 w Lozannie) – wybitny polski kompozytor, pianista, pedagog i krytyk muzyczny, należał do grupy kompozytorów Młodej Polski, obok Grzegorza Fitelberga, Ludomira Różyckiego i Apolinarego Szeluto. Obok Fryderyka Chopina uznawany za najwybitniejszego polskiego kompozytora.
Szymanowski pochodził z polskiej rodziny zamieszkującej na naddnieprzańskiej Ukrainie. Drobne kalectwo (niepełnosprawna noga) ograniczało aktywność młodego Karola.
W wieku siedmiu lat rozpoczął domową edukację, z akcentem położonym na naukę muzyki. Najpierw uczył się pod kierownictwem ojca, a potem, od 1892 Gustawa Neuhausa, lokalnego nauczyciela muzyki, który odkrył u młodego Szymanowskiego zdolności kompozytorskie. W szkole Neuhausa zapoznał się z dorobkiem artystycznym romantyzmu, w szczególności niemieckiego. Następnie studiował w Warszawie u prof. Zygmunta Noskowskiego.
W latach 1903-1905 przebywał w Berlinie, gdzie zapoznał się z Ryszardem Straussem, który stał się jego mistrzem w nadchodzących latach. Zainspirowany jego muzyką skomponował swe pierwsze symfonie. W 1914 podróżując po Europie, będąc we Francji zapoznał się z modnym wówczas impresjonizmem, a w szczególności muzyką Claude'a Debussyego, która była kolejną inspiracją twórczą wchodzącego w okres największej płodności twórczej kompozytora. Okres wojny spędził w rodzinnej wsi Tymoszówce, intensywnie pracując. Skomponował wtedy między innymi III symfonię, I Koncert skrzypcowy i I Kwartet smyczkowy. W czasie rewolucji bolszewickiej rodzina Szymanowskich straciła swój majątek ziemski. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę rodzina przeniosła się do Warszawy, gdzie Karol odniósł pierwsze wielkie sukcesy artystyczne i ostatecznie został pierwszym rektorem Warszawskiego Konserwatorium Muzycznego.
Szymanowski był osobą homoseksualną. Jednym z jego dzieł, zawierających motywy homoerotyczne, jest opera Król Roger (1918-1924). Tworzył również wiersze. W latach 1917-1919 napisał powieść Efebos, poruszającą wprost tematykę homoseksualizmu. Dedykował ją swojemu kochankowi, 15-letniemu Borysowi Kochno. Kochno był tancerzem, pochodzącym z szlacheckiej rosyjskiej rodziny, w późniejszych latach, po wyjeździe do Paryża, był również związany z Sergiuszem Diagilewem oraz Colem Porterem. Powieść spłonęła we wrześniu 1939 r. w mieszkaniu kuzyna kompozytora Jarosława Iwaszkiewicza, który sporządził obszerne streszczenie utworu. Jednak jeden z rozdziałów, podarowany właśnie Kochno (w przekładzie rosyjskim samego Szymanowskiego) ocalał. Ten fragment został wydany w Niemczech.
Dostał Złoty Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury.
W 1930 Szymanowski cierpiący na gruźlicę na stałe zamieszkał w Willi Atma w Zakopanem skąd kierował Akademią Muzyczną w Warszawie (1930-1932) oraz często wyjeżdżał na leczenie do szwajcarskich sanatoriów. Zmarł w sanatorium w Lozannie w 1937.
Pochowany w Krypcie Zasłużonych na Skałce w Krakowie. Jego serce spłonęło 6 sierpnia 1944 roku w czasie powstania warszawskiego razem z kaplicą Sióstr Sercanek w Kościele św. Krzyża.
Z okazji 125. rocznicy urodzin oraz 70. rocznicy śmierci kompozytora, 16 listopada 2006 sejm RP ogłosił rok 2007 rokiem Karola Szymanowskiego.
Opisy wykonawcy w Last.fm są edytowalna dla każdego. Poczuj się autorem i umieść swoje informacje!
Całość tekstu udostępnionego przez użytkowników na tej stronie jest dostępna w oparciu o licencję Creative Commons Attribution-ShareAlike; zastosowane mogą być takżę dodatkowe warunki.
